ماهنامه دولت الکترونیکی

شماره دو

در عصر حاضر یا همان عصر ارتباطات، استفاده روزافزون از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات فرض اساسی در انجام هر فرایندی می‏باشد، توسعه استفاده از این ابزار در بخش دولت و حاکمیت نیز از الزامات اولیه ورود به عرصه علوم و فنون نوین است. این الزام تا حدی است که عدم استفاده از این ابزار در بدنه دولت، یکی از نشانه‏های توسعه نیافتگی تلقی می‏شود. از کاربردهای اساسی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دولت، ارایه خدمات دولتی به صورت الکترونیکی است که این امر مفهوم اصلی دولت الکترونیکی را مشخص می‏سازد. بنابراین دولت الکترونیکی نیاز عصر امروز است و لازم است در برنامه‏ریزی‏های توسعه‏ای توجه بیشتری در این زمینه صورت پذیرد. 

با توجه به این مطلب، یکی از ابتدایی‏ترین زیرساخت‏های اساسی بکارگیری مؤثر فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای توسعه دولت الکترونیکی، فراهم ساختن امنیت شبکه‏های اطلاعاتی است. در کنار مسائلی چون حفظ حریم خصوصی شهروندان، موضوع جرائم سازمان‏يافتة دنياي مجازي بر پيچيدگي کار دولت‏ها براي تأمين امنيت زيرساخت‏هاي حياتي خدمات عمومي مي‏‏افزايد و امکان سوء استفاده از منابع دولتي، اهميت پرداختن صحيح و مؤثر آن‏ها به موضوع امنيت را دو چندان مي‏کند. وجود امنیت اطلاعات همواره امری ضروری در فرایندهای الکترونیکی است اما در حوزه دولت الکترونیکی باید گفت که میزان امنیت بالای اطلاعات علاوه بر کارکردهای نامبرده در بالا، می‏تواند زمینه‏ساز مناسبی برای جذب شهروندان به استفاده بیشتر از خدمات دولت الکترونیکی باشد. از آنجایی که ارایه خدمات دولتی به صورت الکترونیکی چند سالی است که در کشور ما مطرح شده و موضوع نسبتاً جدیدی به نظر می‏رسد، اولین نیاز توسعه دولت الکترونیکی جلب اعتماد شهروندان به استفاده از خدمات الکترونیکی دولت است و می‏توان چنین نتیجه‏گیری کرد که امنیت بالای شبکه‏های اطلاعاتی در ارایه خدمات الکترونیکی دولت به شهروندان شرط اساسی در توسعه استفاده از این خدمات و ایجاد فرهنگ مناسب برای آن است. در این راستا فصل اول این شماره از ماهنامه به بیان مفاهیم اساسی امنیت اطلاعات تخصیص یافته است و در شماره‏های آتی به بیان تفصیلی‏تر این مفاهیم پرداخته خواهد شد. 

از طرفی بررسی پروژه‏های موفق اجرا شده در جهت توسعه دولت الکترونیکی در سایر کشورها، اولین قدم در تعریف پروژه‏های توسعه دولت الکترونیکی در کشور است. در این راستا یکی از پروژه‏های مهم کشور کره جنوبی در جهت توسعه دولت الکترونیکی در این کشور، کامپیوتری کردن همه عملکردهای مربوط به حق مالکیت معنوی تحت عنوان پروژه KIPOnet انجام شده است و باید توجه داشت که امنیت شبکه‏های اطلاعاتی نیز از نیازهای اساسی این پروژه محسوب می‏شود. از آنجایی که کشور کره جنوبی در سال 2010 رتبه اول در شاخص‏های توسعه دولت الکترونیکی را در سطح جهان به دست آورده، بررسی پروژه‏های موفق این کشور در زمینه توسعه دولت الکترونیکی می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای استفاده از تجربیات کشورهای موفق بوده و به همین دلیل در فصل دوم این شماره از نشریه، به بررسی پروژه KIPOnet پرداخته شده است. 

به منظور معرفی خدمات الکترونیکی ارایه شده در کشور، در فصل سوم این شماره پورتال ایران کد به عنوان وسیله‎ای برای تسهیل دسترسی به خدمات نظام طبقه‏بندی شناسه خدمات کالا معرفی شده است. 

از طرفی به منظور ارایه خدمات وزارت بازرگانی به شهروندان و ذی‏نفعان به صورت الکترونیکی، پیاده‏سازی پورتال دولت الکترونیکی این وزارتخانه در دستور کار قرار گرفته است، در فصل چهارم به بررسی پورتال برخی از کشورهای منتخب به منظور استفاده از الگوهای بهتر در ساخت پورتال دولت الکترونیکی وزارت بازرگانی اختصاص یافته است